‘ද ඉකොනොමිස්ට්’ සඟරාව සමග පැවති සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදී, ස්ටීව් බැනන් ප්රකාශ කර ඇත්තේ ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප් තෙවැනි වරටත් ජනාධිපති ධුරය දැරීම සඳහා සැලැස්මක් පවතින බවත්, ඔහු “දිව්යමය බලවේගයක මෙවලමක්” බවත්ය. මේ පිළිබඳව මාධ්යවේදීන් විසින් විමසන ලද අවස්ථාවේදී,
ට්රම්ප් එම ප්රකාශය බැහැර නොකළ අතර, ඒ වෙනුවට ඔහු නියෝජිත ඇලෙක්සැන්ඩ්රියා ඔකාසියෝ-කෝර්ටෙස් සහ ජැස්මින් ක්රොකට් ගේ බුද්ධි මට්ටම විවේචනය කරමින් තමා මුහුණ දුන් සංජානන පරීක්ෂණයක් ගැන සඳහන් කළේය.
කෙසේ වෙතත්, නීතිමය විශ්ලේෂකයින් පෙන්වා දෙන්නේ එක්සත් ජනපද ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 22 වැනි සංශෝධනය මගින් පුද්ගලයෙකුට ජනාධිපති ධුරය දෙවරකට වඩා දැරීම පැහැදිලිව තහනම් කර ඇති බවයි. ශ්රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ඒමි කෝනි බැරට් ද මෑතකදී ප්රකාශ කර තිබුණේ මෙම වාර සීමා සම්බන්ධයෙන් “දෙවරක් සිතීමට ඉඩක් නැති” බවය.
අගෝස්තු මාසයේ සිදු කරන ලද මත විමසුමකට අනුව, ඩිමොක්රටික් පාක්ෂිකයින් 91% ක් සහ ස්වාධීන ඡන්දදායකයින් 77% ක් ට්රම්ප් නැවත තරඟ කිරීමට විරුද්ධ වන අතර, රිපබ්ලිකානුවන්ගෙන් 52% ක් ද ජනාධිපතිවරුන් වාර දෙකකට සීමා කළ යුතු බවට එකඟ වී ඇත.
මේ අතර, 2025 වර්ෂයේ පැවැත්වීමට නියමිත මැතිවරණ සම්බන්ධයෙන් ද ට්රම්ප් දැනටමත් දූෂණ චෝදනා එල්ල කරමින් සිටී.
විශේෂයෙන්ම කැලිෆෝනියාවේ ‘ප්රොප් 50’ (Prop 50) නම් නැවත දිස්ත්රික් සීමා නිර්ණය කිරීමේ යෝජනාව ඉලක්ක කර ගනිමින්, තැපැල් ඡන්ද සහ කලින් ඡන්දය දීම විවේචනය කරමින් ඔහු සමාජ මාධ්ය සටහන් තබා ඇත.
මෙම පසුබිම තුළ, අධිකරණ දෙපාර්තමේන්තුව (DOJ) විසින් කැලිෆෝනියාවේ සහ නිව් ජර්සි හි ඡන්ද මධ්යස්ථාන වෙත මැතිවරණ නිරීක්ෂකයින් යෙදවීමට තීරණය කර ඇත.
එහෙත්, මැතිවරණ පැවැත්වෙන නමුත් රිපබ්ලිකානු ආණ්ඩුකාරයෙකු සිටින වර්ජිනියා ප්රාන්තය වෙත නිරීක්ෂකයින් යවා නොමැත.
නීති විශ්ලේෂක මාර්ක් එලියාස් පෙන්වා දෙන්නේ මෙය 2026 දී අසත්ය ප්රකාශ සඳහා “පෙර නිමිත්තක්” ලෙස භාවිතා කිරීමට දරණ උත්සාහයක් බවයි.
නියෝජිත මන්ත්රී මණ්ඩලයේ දේශපාලන උණුසුම ද ඉහළ ගොස් ඇත්තේ, කථානායක මයික් ජොන්සන් විසින් විශේෂ මැතිවරණයකින් ජයගත් ඩිමොක්රටික් අපේක්ෂිකා ඇඩලිටා ග්රිජල්වා හට දිවුරුම් දීම මාසයකට අධික කාලයක් තිස්සේ ප්රතික්ෂේප කිරීම හේතුවෙනි.
‘එප්ස්ටයින් ලිපිගොනු’ නිකුත් කිරීම සඳහා වූ පෙත්සමකට ඇය 218 වැනි අත්සන සපයනු ඇතැයි යන බිය මෙයට හේතුව බව වාර්තා වේ.
මෙම ක්රියාව 2026 මධ්ය කාලීන මැතිවරණයෙන් පසු, knappa ජයග්රහණ ලබන ඩිමොක්රටික් අපේක්ෂකයින්ට ආසන අහිමි කිරීමේ පූර්වාදර්ශයක් විය හැකි බවට දේශපාලන විචාරකයෝ අනතුරු අඟවති.
තවද, 2020 මැතිවරණ ප්රතිඵල පෙරළීමේ උත්සාහය සම්බන්ධ පරීක්ෂණයට අදාළව, 2023 දී රිපබ්ලිකානු නීති සම්පාදකයින්ගේ දුරකථන තොරතුරු රැස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් විශේෂ නීතිඥ ජැක් ස්මිත්, නීතිපති මෙරික් ගාර්ලන්ඩ්, FBI අධ්යක්ෂ ක්රිස් රේ ඇතුළු නිලධාරීන්ට එරෙහිව නඩු පැවරිය යුතු බවට ට්රම්ප් ප්රකාශ කර ඇත.
“ඔපරේෂන් ආක්ටික් ෆ්රොස්ට්” ලෙස හැඳින්වූ මෙම ක්රියාවලියේදී FBI ආයතනය විසින් 2021 ජනවාරි 4-7 අතර කාලයේදී නීති සම්පාදකයින් 8 දෙනෙකුගේ දුරකථන ඇමතුම් දත්ත (කතා කළේ කාටද, කවදාද, කොපමණ වේලාවක්ද යන්න) ලබාගෙන ඇති නමුත්, ඇමතුම්වල අන්තර්ගතය (wiretapping) ලබාගෙන නොමැත.
නිව්යෝර්ක් නගරාධිපතිවරණ තරඟය ද ජාතික අවධානයට ලක්වී තිබේ.
ට්රම්ප් විසින් “කොමියුනිස්ට්වාදියෙකු” ලෙස හැඳින්වූ අපේක්ෂක සෝරන් මම්දානි ජයග්රහණය කළහොත් නිව්යෝර්ක් නගරයට ලැබෙන සියලුම ෆෙඩරල් අරමුදල් නීති විරෝධී ලෙස කපා හරින බවට ඔහු තර්ජනය කර ඇත.
ඇතැම් රිපබ්ලිකානු මන්ත්රීවරුන් මම්දානිගේ පුරවැසිභාවය අහෝසි කිරීමේ හැකියාව සොයා බලන ලෙස ද ඉල්ලා ඇත.
කෙසේ වෙතත්, පසුගිය ඉරිදා AOC, බර්නි සෑන්ඩර්ස් සහ ආණ්ඩුකාර කති හොචුල් ගේ සහභාගීත්වයෙන් ක්වීන්ස් හි පැවති මම්දානිගේ රැළියට 13,000 ක ජනකායක් එක්ව සිටියහ.
මේ අතර, මාසයක් තිස්සේ පවතින රජයේ වසා දැමීම (shutdown) හේතුවෙන් නොවැම්බර් 1 වැනිදා සිට දැඩි බලපෑම් එල්ල වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.
දැරිය හැකි සෞඛ්ය සේවා පනතේ (ACA) වාරික 30% කින් ඉහළ යනු ඇති අතර, අඩු ආදායම්ලාභී ඇමරිකානුවන් මිලියන 40 ක් රඳා පවතින SNAP ආහාර ආධාර වැඩසටහන ද අත්හිටුවනු ඇත.
SNAP සඳහා වන හදිසි අරමුදල් (ඩොලර් බිලියන 5-6) භාවිතා කිරීම ට්රම්ප් පරිපාලනය විසින් ප්රතික්ෂේප කර ඇත.
ගුවන් ගමන් පාලක හිඟය හේතුවෙන් LAX වැනි ගුවන්තොටුපළවල ගුවන් ගමන් ප්රමාදවීම් ද ඉහළ ගොස් ඇත.
මෙම වසා දැමීම මධ්යයේ, කථානායක මයික් ජොන්සන් විසින් නියෝජිත මන්ත්රී මණ්ඩලය විවේක ගැන්වීම ද විවේචනයට ලක්වී ඇත.
කෙසේ වෙතත්, MAGA ව්යාපාරයට සම්බන්ධ ප්රකෝටිපතියෙකු වන තිමති මෙලන් විසින්, හමුදා සාමාජිකයින්ගේ අහිමි වූ වැටුප් පියවීම සඳහා ඩොලර් මිලියන 130 ක් නිර්නාමිකව පරිත්යාග කර ඇත.
මෙම මුදල මිලියන 1.3 ක් වන සේවා සාමාජිකයින්ගේ එක් දිනක වැටුපෙන් තුනෙන් එකක් පමණක් ආවරණය කරන බවත්, මෙවැනි පෞද්ගලික පරිත්යාග මගින් රජයේ වියදම් පියවීම ‘ප්රති-ඌනතා පනත’ (Anti-Deficiency Act) උල්ලංඝනය කිරීමක් විය හැකි බවත් විචාරකයෝ පෙන්වා දෙති.
ආර්ථික ක්ෂේත්රයේ දී, ට්රම්ප් විසින් කැනඩාව සමග පැවති වෙළඳ සාකච්ඡා නතර කර, එරටින් ආනයනය කරනු ලබන භාණ්ඩ සඳහා 10% ක තීරු බද්දක් පනවා ඇත.
මීට හේතු වී ඇත්තේ ඔන්ටාරියෝ පළාත විසින් විකාශය කරන ලද, තීරුබදු පැනවීමට එරෙහිව රොනල්ඩ් රේගන් 1987 දී කළ කතාවක කොටස් ඇතුළත් වෙළඳ දැන්වීමකි.
චීනයෙන් එල්ල වූ පළිගැනීමේ තීරු බදු හේතුවෙන් එක්සත් ජනපද සෝයා බෝංචි ගොවීන් ද දැඩි පීඩනයකට ලක්වී සිටිති.
මෙම තත්ත්වය පිළිබඳව අදහස් දක්වමින්, හෙජ් අරමුදල් කළමනාකරුවෙකු වන භාණ්ඩාගාර ලේකම් ස්කොට් බෙසන්ට්, “මම ඇත්ත වශයෙන්ම සෝයා බෝංචි ගොවියෙක්” (I’m actually a soybean farmer) යැයි ප්රකාශ කරමින්, තමා ද එම වේදනාව අත්විඳින බව පැවසීම උපහාසයට ලක්වී ඇත.
වාර්තාවන පරිදි, බෙසන්ට් උතුරු ඩැකෝටා හි ඩොලර් මිලියන 25 ක් වටිනා සෝයා බෝංචි සහ ඉරිඟු වගාබිම්වල හිමිකරුවෙකු වන අතර, ඒවායින් වසරකට ඩොලර් මිලියනයක් දක්වා කුලී ආදායමක් ලබයි.